İngiltere ve ABD, “terör örgütü” listesindeki HTŞ ile nasıl temas kuracak?

İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, İngiliz hükümetinin Suriye’de Esad yönetimini deviren Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) adlı isyancı grupla “diplomatik temas” halinde olduğunu duyurdu.

Lammy, HTŞ’nin hâlâ terörist örgüt kategorisinde yer aldığını, ancak İngiltere’nin “diplomatik temas kurabileceğini ve beklendiği gibi kurduğunu” söyledi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Cumartesi günü ABD’nin Şam’ın yönetimini ele geçiren HTŞ ile “doğrudan temas” halinde olduğunu açıklamıştı.

Bu, ABD’nin HTŞ ile doğrudan iletişim kurduğuna yönelik ilk resmi açıklama olarak kayıtlara geçti.

İngiltere ve ABD’den gelen açıklamalar, bu ülkeler dahil birçok ülkenin terör örgütleri listesinde yer alan HTŞ ile bundan sonra nasıl temas kurulacağına ilişkin tartışmaları yönlendirecek gibi görünüyor.

Öte yandan İngiliz hükümeti, bölgedeki sığınmacılar dahil “savunmasız Suriyelilere” yönelik 50 milyon sterlinlik yeni bir insani yardım paketi açıklamıştı.

Lammy, “Suriye’de temsili ve kapsayıcı bir hükümet görmeyi arzu ediyoruz. Kimyasal silah depolarının tehlike altında olmadığını, bu silahların kullanılmadığını ve şiddetin devam etmeyeceğinin temin edildiğini görmek istiyoruz” dedi.

İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy sözlerine şöyle devam etti:

“Tüm bu nedenlerle, diplomasi ve istihbarat temelli olanlar dahil elimizdeki tüm kanalları kullanarak gerektiğinde HTŞ ile muhatap olma arayışındayız.”

İngiliz dışişleri kaynakları, HTŞ ile diplomatik temasın, Dışişleri Bakanı’nın doğrudan dahil olmasını gerektirmediğini belirtiyor.

Kaynaklar, temasın mevcut terörizm mevzuatları altında mümkün olduğunu söyleyerek, sivil toplum örgütlerinin insani yardım sağlamak amacıyla temas kurmasını örnek veriyor.

İngiltere’nin HTŞ’yi terörist örgüt listesinden çıkarması anlamına gelmeyen bu adımın, ilerleyen süreçte HTŞ’yi eylemlerine dayalı olarak konumlandıracağı anlamını taşıdığı vurgulanıyor.

ABD Dışişleri Bakanı Blinken da Cumartesi yaptığı açıklamada, HTŞ ile temaslarının özel olarak, kayıp Amerikalı gazeteci Austin Tice’ın akıbetiyle ilgili olduğunu söylemişti.

Blinken ile Lammy arasında Pazar günkü görüşmede, Blinken Washington’ın “Suriye halkının seçtiği temsili hükümete destek vereceğini” dile getirmişti.

Lammy, HTŞ’nin İngiltere’nin terör örgütleri listesinden çıkarılıp çıkarılamayacağına ilişkin bir soruya yanıt verirken, örgütün El-Kaide’nin bir kolu olarak ortaya çıktığını hatırlatmıştı:

“El-Kaide İngiliz topraklarında korkunç can kayıplarının sorumlusu. HTŞ’yi eylemlerine göre değerlendireceğiz. Geleceğe yönelik yorum yapamam ancak bunun Suriye için önemli bir dönemeç olduğunu kabul ediyoruz.”

HTŞ’nin statüsüne ilişkin İngiltere Başbakanı Keir Starmer da henüz bir karar verilmediğini söylemişti.

İngiltere’nin Suriye’ye para yardımı kararı ise Ürdün’ün Akabe kentindeki dışişleri bakanları toplantısı sonrasında geldi.

Arap Birliği tarafından kurulan Arap Bakanlar Temas Komitesi’nin Suriye konulu ilk uluslararası toplantısı, Akabe’de gerçekleştirilmişti.

Toplantıya Türkiye, ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Bahreyn, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler adına temsilciler katılmıştı. HTŞ ise bu toplantıda temsil edilmedi.

İngiltere Şam’daki büyükelçiliğini 2013’te ülkedeki iç savaşı büyümesi üzerine kapatmıştı. 2011-2021 arasında 30 binden fazla Suriyeli İngiltere’de sığınma statüsü almıştı.

NE OLMUŞTU | Beşar Esad devrildi, HTŞ iktidarda; neler oluyor?